Trial of Theramenes from Xenophon, Hellenika 2.3.24-56

1. ἐπεὶ δὲ ὁ Θηραμένης παρῆν , ἀναστὰς ὁ Κριτίας ἔλεξεν ὧδε .
2. ὦ ἄνδρες βουλευταί , εἰ μέν τις ὑμῶν νομίζει πλείους τοῦ καιροῦ ἀποθνῄσκειν , ἐννοησάτω ὅτι ὅπου πολιτεῖαι μεθίστανται πανταχοῦ ταῦτα γίγνεται ·
3. πλείστους δὲ ἀνάγκη ἐνθάδε πολεμίους εἶναι τοῖς εἰς ὀλιγαρχίαν μεθιστᾶσι διά τε τὸ πολυανθρωποτάτην τῶν Ἑλληνίδων τὴν πόλιν εἶναι καὶ διὰ τὸ πλεῖστον χρόνον ἐν ἐλευθερίᾳ τὸν δῆμον τεθράφθαι . ἐστιν
4. ἡμεῖς δὲ γνόντες μὲν τοῖς οἵοις ἡμῖν τε καὶ ὑμῖν χαλεπὴν πολιτείαν εἶναι δημοκρατίαν , γνόντες δὲ ὅτι Λακεδαιμονίοις τοῖς περισώσασιν ἡμᾶς ὁ μὲν δῆμος οὔποτʼ ἂν φίλος γένοιτο , οἱ δὲ βέλτιστοι ἀεὶ ἂν πιστοὶ διατελοῖεν , διὰ ταῦτα σὺν τῇ Λακεδαιμονίων γνώμῃ τήνδε τὴν πολιτείαν καθίσταμεν .
5. καὶ ἐάν τινα αἰσθανώμεθα ἐναντίον τῇ ὀλιγαρχίᾳ , ὅσον δυνάμεθα ἐκποδὼν ποιούμεθα · ὄντα
6. πολὺ δὲ μάλιστα δοκεῖ ἡμῖν δίκαιον εἶναι , εἴ τις ἡμῶν αὐτῶν λυμαίνεται ταύτῃ τῇ καταστάσει , δίκην αὐτὸν διδόναι .
7. νῦν οὖν αἰσθανόμεθα Θηραμένην τουτονὶ οἷς δύναται ἀπολλύντα ἡμᾶς τε καὶ ὑμᾶς .
8. ὡς δὲ ταῦτα ἀληθῆ , ἂν κατανοῆτε , εὑρήσετε οὔ -τε ψέγοντα οὐδένα μᾶλλον Θηραμένους τουτουὶ τὰ παρόντα οὔ -τε ἐναντιούμενον , ὅταν τινὰ ἐκποδὼν βουλώμεθα ποιήσασθαι τῶν δημαγωγῶν . ἐστιν
9. εἰ μὲν τοίνυν ἐξ ἀρχῆς ταῦτα ἐγίγνωσκε , πολέμιος μὲν ἦν , οὐ μέντοι πονηρός γʼ ἂν δικαίως ἐνομίζετο ·
10. νῦν δὲ αὐτὸς μὲν ἄρξας τῆς πρὸς Λακεδαιμονίους πίστεως καὶ φιλίας , αὐτὸς δὲ τῆς τοῦ δήμου καταλύσεως , μάλιστα δὲ ἐξορμήσας ὑμᾶς τοῖς πρώτοις ὑπαγομένοις εἰς ὑμᾶς δίκην ἐπιτιθέναι , νῦν ἐπεὶ καὶ ὑμεῖς καὶ ἡμεῖς φανερῶς ἐχθροὶ τῷ δήμῳ γεγενήμεθα , οὐκέτʼ αὐτῷ τὰ γιγνόμενα ἀρέσκει , ὅπως αὐτὸς μὲν αὖ ἐν τῷ ἀσφαλεῖ καταστῇ , ἡμεῖς δὲ δίκην δῶμεν τῶν πεπραγμένων . ἐστιν ἐστιν ἄρξας ἐστιν
11. ὥστε οὐ μόνον ὡς ἐχθρῷ αὐτῷ προσήκει ἀλλὰ καὶ ὡς προδότῃ ὑμῶν τε καὶ ἡμῶν διδόναι τὴν δίκην . ὄντι ὄντι
12. καίτοι τοσούτῳ μὲν δεινότερον προδοσία πολέμου , ὅσῳ χαλεπώτερον φυλάξασθαι τὸ ἀφανὲς τοῦ φανεροῦ , τοσούτῳ δʼ ἔχθιον , ὅσῳ πολεμίοις μὲν ἄνθρωποι καὶ σπένδονται καὶ αὖθις πιστοὶ γίγνονται , ὃν δʼ ἂν προδιδόντα λαμβάνωσι , τούτῳ οὔ -τε ἐσπείσατο πώποτε οὐδεὶς οὔ -τʼ ἐπίστευσε τοῦ λοιποῦ . ἐστιν ἐστιν
13. ἵνα δὲ εἰδῆτε ὅτι οὐ καινὰ ταῦτα οὗτος ποιεῖ , ἀλλὰ φύσει προδότης ἐστίν , ἀναμνήσω ὑμᾶς τὰ τούτῳ πεπραγμένα .
14. οὗτος γὰρ ἐξ ἀρχῆς μὲν τιμώμενος ὑπὸ τοῦ δήμου κατὰ τὸν πατέρα Ἅγνωνα , προπετέστατος ἐγένετο τὴν δημοκρατίαν μεταστῆσαι εἰς τοὺς τετρακοσίους , καὶ ἐπρώτευεν ἐν ἐκείνοις .
15. ἐπεὶ δʼ ᾔσθετο ἀντίπαλόν τι τῇ ὀλιγαρχίᾳ συνιστάμενον , πρῶτος αὖ ἡγεμὼν τῷ δήμῳ ἐπʼ ἐκείνους ἐγένετο ·
16. ὅθεν δήπου καὶ κόθορνος ἐπικαλεῖται .
17. καὶ γὰρ ὁ κόθορνος ἁρμόττειν μὲν τοῖς ποσὶν ἀμφοτέροις δοκεῖ , ἀποβλέπει δὲ ἀπʼ ἀμφοτέρων .
18. δεῖ δέ , ὦ Θηράμενες , ἄνδρα τὸν ἄξιον ζῆν οὐ προάγειν μὲν δεινὸν εἶναι εἰς πράγματα τοὺς συνόντας , ἂν δέ τι ἀντικόπτῃ , εὐθὺς μεταβάλλεσθαι , ἀλλʼ ὥσπερ ἐν νηὶ διαπονεῖσθαι , ἕως ἂν εἰς οὖρον καταστῶσιν · διαπονεῖ
19. εἰ δὲ μή , πῶς ἂν ἀφίκοιντό ποτε ἔνθα δεῖ , εἰ ἐπειδάν τι ἀντικόψῃ , εὐθὺς εἰς τ- ἀναντία πλέοιεν ;
20. καὶ εἰσὶ μὲν δήπου πᾶσαι μεταβολαὶ πολιτειῶν θανατηφόροι , σὺ δὲ διὰ τὸ εὐμετάβολος εἶναι πλείστοις μὲν μεταίτιος εἶ ἐξ ὀλιγαρχίας ὑπὸ τοῦ δήμου ἀπολωλέναι , πλείστοις δʼ ἐκ δημοκρατίας ὑπὸ τῶν βελτιόνων . ἀπολωλέναι μεταίτιος
21. οὗτος δέ τοί ἐστιν ὃς καὶ ταχθεὶς ἀνελέσθαι ὑπὸ τῶν στρατηγῶν τοὺς καταδύντας Ἀθηναίων ἐν τῇ περὶ Λέσβον ναυμαχίᾳ αὐτὸς οὐκ ἀνελόμενος ὅμως τῶν στρατηγῶν κατηγορῶν ἀπέκτεινεν αὐτούς , ἵνα αὐτὸς περισωθείη .
22. ὅστις γε μὴν φανερός ἐστι τοῦ μὲν πλεονεκτεῖν ἀεὶ ἐπιμελόμενος , τοῦ δὲ καλοῦ καὶ τῶν φίλων μηδὲν ἐντρεπόμενος , πῶς τούτου χρή ποτε φείσασθαι ;
23. πῶς δὲ οὐ φυλάξασθαι , εἰδότας αὐτοῦ τὰς μεταβολάς , ὡς μὴ καὶ ἡμᾶς ταὐτὸ δυνασθῇ ποιῆσαι ; χρή
24. ἡμεῖς οὖν τοῦτον ὑπάγομεν καὶ ὡς ἐπιβουλεύοντα καὶ ὡς προδιδόντα ἡμᾶς τε καὶ ὑμᾶς .
25. ὡς δʼ εἰκότα ποιοῦμεν , καὶ τάδʼ ἐννοήσατε .
26. καλλίστη μὲν γὰρ δήπου δοκεῖ πολιτεία εἶναι ἡ Λακεδαιμονίων ·
27. εἰ δὲ ἐκείνῃ ἐπιχειρήσειέ τις τῶν ἐφόρων ἀντὶ τοῦ τοῖς πλείοσι πείθεσθαι ψέγειν τε τὴν ἀρχὴν καὶ ἐναντιοῦσθαι τοῖς πραττομένοις , οὐκ ἂν οἴεσθε αὐτὸν καὶ ὑπʼ αὐτῶν τῶν ἐφόρων καὶ ὑπὸ τῆς ἄλλης ἁπάσης πόλεως τῆς μεγίστης τιμωρίας ἀξιωθῆναι ;
28. καὶ ὑμεῖς οὖν , ἐὰν σωφρονῆτε , οὐ τούτου ἀλλʼ ὑμῶν αὐτῶν φείσεσθε , ὡς οὗτος σωθεὶς μὲν πολλοὺς ἂν μέγα φρονεῖν ποιήσειε τῶν ἐναντία γιγνωσκόντων ὑμῖν , ἀπολόμενος δὲ πάντων καὶ τῶν ἐν τῇ πόλει καὶ τῶν ἔξω ὑποτέμοι ἂν τὰς ἐλπίδας .
29. ὁ μὲν ταῦτʼ εἰπὼν ἐκαθέζετο ·
30. Θηραμένης δὲ ἀναστὰς ἔλεξεν ·
31. ἀλλὰ πρῶτον μὲν μνησθήσομαι , ὦ ἄνδρες , ὃ τελευταῖον κατʼ ἐμοῦ εἶπε .
32. φησὶ γάρ με τοὺς στρατηγοὺς ἀποκτεῖναι κατηγοροῦντα .
33. ἐγὼ δὲ οὐκ ἦρχον δήπου τοῦ κατʼ ἐκείνων λόγου , ἀλλʼ ἐκεῖνοι ἔφασαν προσταχθέν μοι ὑφʼ ἑαυτῶν οὐκ ἀνελέσθαι τοὺς δυστυχοῦντας ἐν τῇ περὶ Λέσβον ναυμαχίᾳ .
34. ἐγὼ δὲ ἀπολογούμενος ὡς διὰ τὸν χειμῶνα οὐ -δὲ πλεῖν , μὴ ὅτι ἀναιρεῖσθαι τοὺς ἄνδρας δυνατὸν ἦν , ἔδοξα τῇ πόλει εἰκότα λέγειν , ἐκεῖνοι δʼ ἑαυτῶν κατηγορεῖν ἐφαίνοντο . εἴπω
35. φάσκοντες γὰρ οἷόν τε εἶναι σῶσαι τοὺς ἄνδρας , προέμενοι ἀπολέσθαι αὐτοὺς ἀποπλέοντες ᾤχοντο .
36. οὐ μέντοι θαυμάζω γε τὸ Κριτίαν παρανενομηκέναι ·
37. ὅτε γὰρ ταῦτα ἦν , οὐ παρὼν ἐτύγχανεν , ἀλλʼ ἐν Θετταλίᾳ μετὰ Προμηθέως δημοκρατίαν κατεσκεύαζε καὶ τοὺς πενέστας ὥπλιζεν ἐπὶ τοὺς δεσπότας .
38. ὧν μὲν οὖν οὗτος ἐκεῖ ἔπραττε μηδὲν ἐνθάδε γένοιτο ·
39. τάδε γε μέντοι ὁμολογῶ ἐγὼ τούτῳ , εἴ τις ὑμᾶς μὲν τῆς ἀρχῆς βούλεται παῦσαι , τοὺς δʼ ἐπιβουλεύοντας ὑμῖν ἰσχυροὺς ποιεῖ , δίκαιον εἶναι τῆς μεγίστης αὐτὸν τιμωρίας τυγχάνειν ·
40. ὅστις μέντοι ὁ ταῦτα πράττων ἐστὶν οἶμαι ἂν ὑμᾶς κάλλιστα κρίνειν , τά τε πεπραγμένα καὶ ἃ νῦν πράττει ἕκαστος ἡμῶν εἰ κατανοήσετε .
41. οὐκοῦν μέχρι μὲν τοῦ ὑμᾶς τε καταστῆναι εἰς τὴν βουλείαν καὶ ἀρχὰς ἀποδειχθῆναι καὶ τοὺς ὁμολογουμένως συκοφάντας ὑπάγεσθαι πάντες τ- αὐτὰ ἐγιγνώσκομεν ·
42. ἐπεὶ δέ γε οὗτοι ἤρξαντο ἄνδρας καλούς τε κ- ἀγαθοὺς συλλαμβάνειν , ἐκ τούτου κ- ἀγὼ ἠρξάμην τ- ἀναντία τούτοις γιγνώσκειν .
43. ᾔδειν γὰρ ὅτι ἀποθνῄσκοντος μὲν Λέοντος τοῦ Σαλαμινίου , ἀνδρὸς καὶ ὄντος καὶ δοκοῦντος ἱκανοῦ εἶναι , ἀδικοῦντος δʼ οὐ -δὲ ἕν , οἱ ὅμοιοι τούτῳ φοβήσοιντο , φοβούμενοι δὲ ἐναντίοι τῇδε τῇ πολιτείᾳ ἔσοιντο ·
44. ἐγίγνωσκον δὲ ὅτι συλλαμβανομένου Νικηράτου τοῦ Νικίου , καὶ πλουσίου καὶ οὐδὲν πώποτε δημοτικὸν οὔ -τε αὐτοῦ οὔ -τε τοῦ πατρὸς πράξαντος , οἱ τούτῳ ὅμοιοι δυσμενεῖς ἡμῖν γενήσοιντο .
45. ἀλλὰ μὴν καὶ Ἀντιφῶντος ὑφʼ ἡμῶν ἀπολλυμένου , ὃς ἐν τῷ πολέμῳ δύο τριήρεις εὖ πλεούσας παρείχετο , ἠπιστάμην ὅτι καὶ οἱ πρόθυμοι τῇ πόλει γεγενημένοι πάντες ὑπόπτως ἡμῖν ἕξοιεν .
46. ἀντεῖπον δὲ καὶ ὅτε τῶν μετοίκων ἕνα ἕκαστον λαβεῖν ἔφασαν χρῆναι ·
47. εὔδηλον γὰρ ἦν ὅτι τούτων ἀπολομένων καὶ οἱ μέτοικοι ἅπαντες πολέμιοι τῇ πολιτείᾳ ἔσοιντο .
48. ἀντεῖπον δὲ καὶ ὅτε τὰ ὅπλα τοῦ πλήθους παρῃροῦντο , οὐ νομίζων χρῆναι ἀσθενῆ τὴν πόλιν ποιεῖν ·
49. οὐ -δὲ γὰρ τοὺς Λακεδαιμονίους ἑώρων τούτου ἕνεκα βουλομένους περισῶσαι ἡμᾶς , ὅπως ὀλίγοι γενόμενοι μηδὲν δυναίμεθʼ αὐτοὺς ὠφελεῖν ·
50. ἐξῆν γὰρ αὐτοῖς , εἰ τούτου γε δέοιντο , καὶ μηδένα λιπεῖν ὀλίγον ἔτι χρόνον τῷ λιμῷ πιέσαντας .
51. οὐ -δέ γε τὸ φρουροὺς μισθοῦσθαι συνήρεσκέ μοι , ἐξὸν αὐτῶν τῶν πολιτῶν τοσούτους προσλαμβάνειν , ἕως ῥᾳδίως ἐμέλλομεν οἱ ἄρχοντες τῶν ἀρχομένων κρατήσειν .
52. ἐπεί γε μὴν πολλοὺς ἑώρων ἐν τῇ πόλει τῇ ἀρχῇ τῇδε δυσμενεῖς , πολλοὺς δὲ φυγάδας γιγνομένους , οὐκ αὖ ἐδόκει μοι οὔ -τε Θρασύβουλον οὔ -τε Ἄνυτον οὔ -τε Ἀλκιβιάδην φυγαδεύειν · γιγνομένους
53. ᾔδειν γὰρ ὅτι οὕτω γε τὸ ἀντίπαλον ἰσχυρὸν ἔσοιτο , εἰ τῷ μὲν πλήθει ἡγεμόνες ἱκανοὶ προσγενήσοιντο , τοῖς δʼ ἡγεῖσθαι βουλομένοις σύμμαχοι πολλοὶ φανήσοιντο .
54. ὁ ταῦτα οὖν νουθετῶν ἐν τῷ φανερῷ πότερα εὐμενὴς ἂν δικαίως ἢ προδότης νομίζοιτο ;
55. οὐχ οἱ ἐχθρούς , ὦ Κριτία , κωλύοντες πολλοὺς ποιεῖσθαι , οὐ -δʼ οἱ συμμάχους πλείστους διδάσκοντες κτᾶσθαι , οὗτοι τοὺς πολεμίους ἰσχυροὺς ποιοῦσιν , ἀλλὰ πολὺ μᾶλλον οἱ ἀδίκως τε χρήματα ἀφαιρούμενοι καὶ τοὺς οὐδὲν ἀδικοῦντας ἀποκτείνοντες , οὗτοί εἰσιν οἱ καὶ πολλοὺς τοὺς ἐναντίους ποιοῦντες καὶ προδιδόντες οὐ μόνον τοὺς φίλους ἀλλὰ καὶ ἑαυτοὺς διʼ αἰσχροκέρδειαν .
56. εἰ δὲ μὴ ἄλλως γνωστὸν ὅτι ἀληθῆ λέγω , ὧδε ἐπισκέψασθε . ἐστιν
57. πότερον οἴεσθε Θρασύβουλον καὶ Ἄνυτον καὶ τοὺς ἄλλους φυγάδας ἃ ἐγὼ λέγω μᾶλλον ἂν ἐνθάδε βούλεσθαι γίγνεσθαι ἢ ἃ οὗτοι πράττουσιν ;
58. ἐγὼ μὲν γὰρ οἶμαι νῦν μὲν αὐτοὺς νομίζειν συμμάχων πάντα μεστὰ εἶναι ·
59. εἰ δὲ τὸ κράτιστον τῆς πόλεως προσφιλῶς ἡμῖν εἶχε , χαλεπὸν ἂν ἡγεῖσθαι εἶναι καὶ τὸ ἐπιβαίνειν ποι τῆς χώρας . οἶμαι
60. ἃ δʼ αὖ εἶπεν ὡς ἐγώ εἰμι οἷος ἀεί ποτε μεταβάλλεσθαι , κατανοήσατε καὶ ταῦτα .
61. τὴν μὲν γὰρ ἐπὶ τῶν τετρακοσίων πολιτείαν καὶ αὐτὸς δήπου ὁ δῆμος ἐψηφίσατο , διδασκόμενος ὡς οἱ Λακεδαιμόνιοι πάσῃ πολιτείᾳ μᾶλλον ἂν ἢ δημοκρατίᾳ πιστεύσειαν . πιστεύσειαν
62. ἐπεὶ δέ γε ἐκεῖνοι μὲν οὐδὲν ἀνίεσαν , οἱ δὲ ἀμφὶ Ἀριστοτέλην καὶ Μελάνθιον καὶ Ἀρίσταρχον στρατηγοῦντες φανεροὶ ἐγένοντο ἐπὶ τῷ χώματι ἔρυμα τειχίζοντες , εἰς ὃ ἐβούλοντο τοὺς πολεμίους δεξάμενοι ὑφʼ αὑτοῖς καὶ τοῖς ἑταίροις τὴν πόλιν ποιήσασθαι , εἰ ταῦτʼ αἰσθόμενος ἐγὼ διεκώλυσα , τοῦτʼ ἐστὶ προδότην εἶναι τῶν φίλων ;
63. ἀποκαλεῖ δὲ κόθορνόν με , ὡς ἀμφοτέροις πειρώμενον ἁρμόττειν .
64. ὅστις δὲ μηδετέροις ἀρέσκει , τοῦτον ὢ πρὸς τῶν θεῶν τί ποτε καὶ καλέσαι χρή ;
65. σὺ γὰρ δὴ ἐν μὲν τῇ δημοκρατίᾳ πάντως μισοδημότατος ἐνομίζου , ἐν δὲ τῇ ἀριστοκρατίᾳ πάντων μισοχρηστότατος γεγένησαι .
66. ἐγὼ δʼ , ὦ Κριτία , ἐκείνοις μὲν ἀεί ποτε πολεμῶ τοῖς οὐ πρόσθεν οἰομένοις καλὴν ἂν δημοκρατίαν εἶναι , πρὶν ἂν καὶ οἱ δοῦλοι καὶ οἱ διʼ ἀπορίαν δραχμῆς ἂν ἀποδόμενοι τὴν πόλιν δραχμῆς μετέχοιεν , καὶ τοῖσδέ γʼ αὖ ἀεὶ ἐναντίος εἰμὶ οἳ οὐκ οἴονται καλὴν ἂν ἐγγενέσθαι ὀλιγαρχίαν , πρὶν ἂν εἰς τὸ ὑπʼ ὀλίγων τυραννεῖσθαι τὴν πόλιν καταστήσειαν .
67. τὸ μέντοι σὺν τοῖς δυναμένοις καὶ μεθʼ ἵππων καὶ μετʼ ἀσπίδων ὠφελεῖν διὰ τούτων τὴν πολιτείαν πρόσθεν ἄριστον ἡγούμην εἶναι καὶ νῦν οὐ μεταβάλλομαι .
68. εἰ δʼ ἔχεις εἰπεῖν , ὦ Κριτία , ὅπου ἐγὼ σὺν τοῖς δημοτικοῖς ἢ τυραννικοῖς τοὺς καλούς τε κ- ἀγαθοὺς ἀποστερεῖν πολιτείας ἐπεχείρησα , λέγε ·
69. ἐὰν γὰρ ἐλεγχθῶ ἢ νῦν ταῦτα πράττων ἢ πρότερον πώποτε πεποιηκώς , ὁμολογῶ τὰ πάντων ἔσχατα παθὼν ἂν δικαίως ἀποθνῄσκειν .
70. ὡς δʼ εἰπὼν ταῦτα ἐπαύσατο , καὶ ἡ βουλὴ δήλη ἐγένετο εὐμενῶς ἐπιθορυβήσασα , γνοὺς ὁ Κριτίας ὅτι εἰ ἐπιτρέψοι τῇ βουλῇ διαψηφίζεσθαι περὶ αὐτοῦ , ἀναφεύξοιτο , καὶ τοῦτο οὐ βιωτὸν ἡγησάμενος , προσελθὼν καὶ διαλεχθείς τι τοῖς τριάκοντα ἐξῆλθε , καὶ ἐπιστῆναι ἐκέλευσε τοὺς τὰ ἐγχειρίδια ἔχοντας φανερῶς τῇ βουλῇ ἐπὶ τοῖς δρυφάκτοις . εἶναι
71. πάλιν δὲ εἰσελθὼν εἶπεν ·
72. ἐγώ , ὦ βουλή , νομίζω προστάτου ἔργον εἶναι οἵου δεῖ , ὃς ἂν ὁρῶν τοὺς φίλους ἐξαπατωμένους μὴ ἐπιτρέπῃ . εἶναι
73. καὶ ἐγὼ οὖν τοῦτο ποιήσω .
74. καὶ γὰρ οἵδε οἱ ἐφεστηκότες οὔ φασιν ἡμῖν ἐπιτρέψειν , εἰ ἀνήσομεν ἄνδρα τὸν φανερῶς τὴν ὀλιγαρχίαν λυμαινόμενον .
75. ἔστι δὲ ἐν τοῖς καινοῖς νόμοις τῶν μὲν ἐν τοῖς τρισχιλίοις ὄντων μηδένα ἀποθνῄσκειν ἄνευ τῆς ὑμετέρας ψήφου , τῶν δʼ ἔξω τοῦ καταλόγου κυρίους εἶναι τοὺς τριάκοντα θανατοῦν .
76. ἐγὼ οὖν , ἔφη , Θηραμένην τουτονὶ ἐξαλείφω ἐκ τοῦ καταλόγου , συνδοκοῦν ἅπασιν ἡμῖν .
77. καὶ τοῦτον , ἔφη , ἡμεῖς θανατοῦμεν .
78. ἀκούσας ταῦτα ὁ Θηραμένης ἀνεπήδησεν ἐπὶ τὴν ἑστίαν καὶ εἶπεν ·
79. ἐγὼ δʼ , ἔφη , ὦ ἄνδρες , ἱκετεύω τὰ πάντων ἐννομώτατα , μὴ ἐπὶ Κριτίᾳ εἶναι ἐξαλείφειν μή -τε ἐμὲ μή -τε ὑμῶν ὃν ἂν βούληται , ἀλλʼ ὅνπερ νόμον οὗτοι ἔγραψαν περὶ τῶν ἐν τῷ καταλόγῳ , κατὰ τοῦτον καὶ ὑμῖν καὶ ἐμοὶ τὴν κρίσιν εἶναι .
80. καὶ τοῦτο μέν , ἔφη , μὰ τοὺς θεοὺς οὐκ ἀγνοῶ , ὅτι οὐδέν μοι ἀρκέσει ὅδε ὁ βωμός , ἀλλὰ βούλομαι καὶ τοῦτο ἐπιδεῖξαι , ὅτι οὗτοι οὐ μόνον εἰσὶ περὶ ἀνθρώπους ἀδικώτατοι , ἀλλὰ καὶ περὶ θεοὺς ἀσεβέστατοι .
81. ὑμῶν μέντοι , ἔφη , ὦ ἄνδρες καλοὶ κ- ἀγαθοί , θαυμάζω , εἰ μὴ βοηθήσετε ὑμῖν αὐτοῖς , καὶ ταῦτα γιγνώσκοντες ὅτι οὐδὲν τὸ ἐμὸν ὄνομα εὐεξαλειπτότερον ἢ τὸ ὑμῶν ἑκάστου . ἐστιν , ἐστιν
82. ἐκ δὲ τούτου ἐκέλευσε μὲν ὁ τῶν τριάκοντα κῆρυξ τοὺς ἕνδεκα ἐπὶ τὸν Θηραμένην ·
83. ἐκεῖνοι δὲ εἰσελθόντες σὺν τοῖς ὑπηρέταις , ἡγουμένου αὐτῶν Σατύρου τοῦ θρασυτάτου τε καὶ ἀναιδεστάτου , εἶπε μὲν ὁ Κριτίας ·
84. παραδίδομεν ὑμῖν , ἔφη , Θηραμένην τουτονὶ κατακεκριμένον κατὰ τὸν νόμον ·
85. ὑμεῖς δὲ λαβόντες καὶ ἀπαγαγόντες οἱ ἕνδεκα οὗ δεῖ τὰ ἐκ τούτων πράττετε .
86. ὡς δὲ ταῦτα εἶπεν , εἷλκε μὲν ἀπὸ τοῦ βωμοῦ ὁ Σάτυρος , εἷλκον δὲ οἱ ὑπηρέται .
87. ὁ δὲ Θηραμένης ὥσπερ εἰκὸς καὶ θεοὺς ἐπεκαλεῖτο καὶ ἀνθρώπους καθορᾶν τὰ γιγνόμενα . ἐστιν
88. ἡ δὲ βουλὴ ἡσυχίαν εἶχεν , ὁρῶσα καὶ τοὺς ἐπὶ τοῖς δρυφάκτοις ὁμοίους Σατύρῳ καὶ τὸ ἔμπροσθεν τοῦ βουλευτηρίου πλῆρες τῶν φρουρῶν , καὶ οὐκ ἀγνοοῦντες ὅτι ἐγχειρίδια ἔχοντες παρῆσαν . ὄντας ὄν
89. οἱ δʼ ἀπήγαγον τὸν ἄνδρα διὰ τῆς ἀγορᾶς μάλα μεγάλῃ τῇ φωνῇ δηλοῦντα οἷα ἔπασχε .
90. λέγεται δʼ ἓν ῥῆμα καὶ τοῦτο αὐτοῦ . εἶναι
91. ὡς εἶπεν ὁ Σάτυρος ὅτι οἰμώξοιτο , εἰ μὴ σιωπήσειεν , ἐπήρετο ·
92. ἂν δὲ σιωπῶ , οὐκ ἄρʼ , ἔφη , οἰμώξομαι ;
93. καὶ ἐπεί γε ἀποθνῄσκειν ἀναγκαζόμενος τὸ κώνειον ἔπιε , τὸ λειπόμενον ἔφασαν ἀποκοτταβίσαντα εἰπεῖν αὐτόν ·
94. Κριτίᾳ τοῦτʼ ἔστω τῷ καλῷ .
95. καὶ τοῦτο μὲν οὐκ ἀγνοῶ , ὅτι ταῦτα ἀποφθέγματα οὐκ ἀξιόλογα , ἐκεῖνο δὲ κρίνω τοῦ ἀνδρὸς ἀγαστόν , τὸ τοῦ θανάτου παρεστηκότος μή -τε τὸ φρόνιμον μή -τε τὸ παιγνιῶδες ἀπολιπεῖν ἐκ τῆς ψυχῆς . ἐστιν